(c) All rights reserved
Η μάκα είναι άλλη μια από τις υπερτροφές που αγαπώ, τόσο μάλιστα που τη φοράω και σε μπλουζάκι! Η μάκα, ή Lepidium meyenii όπως είναι το επιστημόνικο της όνομα πρόκειται για μια ρίζα, συγγενής με το ραπανάκι, που μεγάλωνει στις πιο αφιλόξενες πλαγιές των Άνδεων. Την ονομάζουν και «Περουβιανό Τζίνσεγκ» λόγω των τονωτικών της ιδιοτήτων αν και δεν έχουν καμία συγγένεια. Ωστόσο, το κανονικό της όνομα θα έπρεπε να είναι «Το βίαγκρα της φύσης» λόγω των αφροδισιακών της ιδιοτήτων. Οι φήμες λένε ότι οι Ίνκας κατανάλωναν συστηματικά μάκα πρίν από τις μάχες και ότι το φημισμένο τους σθένος οφειλόταν στις τεράστιες ποσότητες μάκα που έτρωγαν. Μόλις δε κατακτούσαν μια πόλη οι γυναίκες έπρεπε να προφυλαχτούν μιας και γινόντουσαν επικίνδυνα επιθετικοί λόγω των αφροδισιακών ιδιοτήτων της μάκα. Η μάκα χρησιμοποιείται φαρμακευτικά στη Λατινική Αμερική για αιώνες και είναι γνωστό προσαρμογόνο. Προσαρμογόνα είναι βιολογικές ουσίες που συναντώνται σε σπάνια φύτα ή βότανα και βοηθούν το σώμα να προσαρμοστεί από μόνο του σε αλλαγές και στο στρές. Ο βασικός ρόλος της μάκα ως προσαρμογόνο, όπως θα δούμε και παρακάτω, είναι να ρυθμίζει τις ορμόνες που εκκρίνει ο υποθάλαμος και η υπόφυση.
Διατροφικά η μάκα είναι πλούσια πηγή αμινοξέων, απαραίτητων λιπαρών οξέων, βιταμινών (B1, B2, C & E) και ιχνοστοιχείων (ασβέστιο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλλιο και σίδηρο). Χάρη σ’ αυτά η μάκα έχει τη δυνατότητα να αυξάνει την ενέργεια και την αντοχή, να οξυγονώνει το αίμα, να βοηθάει τη παραγωγή νευροδιαβιβαστών, να εξισορροπεί τις ορμόνες και να αυξάνει τη σεξουαλική όρεξη.
Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα τα οφέλη της μάκα βάσει των υπαρχουσών ερευνών:
α) Αυξάνει την όρεξη για σεξ και βοηθά στην ανδρική γονιμότητα:
Σε μια αμφίδρομα τυφλή έρευνα που έγινε το 2002, ερευνητές δώσαν σε 57 άνδρες είτε 1.5 γρ μάκα, ή 3 γρ. μάκα ή placebo. Τα υποκείμενα λάμβαναν τα συμπληρώματα για 12 εβδομάδες. Μετά από 8 εβδομάδες και τα δύο γκρούπ της μάκα δήλωσαν μεγαλύτερη σεξουαλική όρεξη.
Μια άλλη έρευνα μελέτησε 20 καταθλιπτικούς άνδρες υπό τη θεραπεία SSRIs, τα οποία συχνά μειώνουν τη σεξουαλική όρεξη. Η έρευνα έδειξε ότι 3γρ μάκα τη μέρα αύξησε σημαντικά τη λίμπιντο τους. Μια παρόμοια ένδειξη σε 45 γυναίκες υπό αντικαταθλιπτική αγωγή έδειξε ότι η μάκα είχε παρόμοια αποτελέσματα.
Μικρής κλίμακας έρευνα μελέτησε την επίδραση τετράμηνης αγωγής με μάκα στη ποιότητα σπέρματος 9 ανδρών. Η θεραπεία με μάκα οδήγησε σε περισσότερο όγκο σπέρματος, μεγαλύτερες μετρήσεις και αυξημένη κινητικότητα.
Δυστυχώς οι περισσότερες από αυτές τις έρευνες είναι μικρής κλίμακας και βασίζονται σε αυτoαναφορά. Παρ’ολ’ αυτά ήταν όλες αμφίδρομα τυφλές, ελεγχόμενες με placebo και όλες έδειξαν το ίδιο αποτέλεσμα, ότι η μάκα βοηθάει στη σεξουαλική λειτουργία του άνδρα.
Υπάρχουν διάφορα είδη μάκας, κίτρινη, μάυρη και κόκκινη. Η πιο αποτελεσματική για το ανδρικό σπέρμα είναι η μαύρη μάκα, και στη συνέχεια η κίτρινη.
β) Βοηθά στην ρύθμιση των ορμονών μειώνοντας τους πόνους της περιόδου
Η μάκα βοηθάει στην εξισορόπηση των ορμονών που έχουν βγεί εκτός ελέγχου με το τοξικό σύγχρονο τρόπο ζωής. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα αλκαλοειδή στοιχεία μοναδικά στη μάκα ερεθίζουν τον υποθάλαμο και την υπόφυση. Αυτοί οι αδένες στη συνέχεια ερεθίζουν τα επινεφρίδια, τις ωοθήκες, το θυροειδή και το πάγκρεας που αρχίζουν να λειτουργούν ομαλά και παράγουν φυσικά ορμόνες. Αντί να παρέχουμε τεχνικά ορμόνες στο σώμα, η μάκα λειτουργεί ως προσαρμογόνο, που σημαίνει ότι απαντάει εξατομικευμένα στις ανάγκες του σώματος. Αν παράγουμε περισσότερο μία ορμόνη, η μάκα θα προσαρμόσει αυτή την ορμόνη στα ιδανικά επίπεδα.
Οι ερευνητές πρόσεξαν τα πρώτα οφέλη της μάκα στις ορμόνες όταν, σε διάφορες έρευνες, γυναίκες που είχαν πάρει μάκα ξεκίνησαν να αναφέρουν την υποχώρηση και τελική εξαφάνιση των πόνων της περιόδου, την ευερεθιστότητα, το φούσκωμα και τη κόπωση που συνδέονται με την εμμηνορυσία. Τότε οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι η μάκα μπορεί να συνδέεται με την ορμονική λειτουργία, γεγονός που επιβεβαιώθηκε επιστημονικά και με τεστ. Με αυτό τον τρόπο η μάκα μπορεί να βοηθήσει σε όλα τα ορμονικά προβλήματα, να μειώσει τα προεμμηνορρυσιακά συμπτώματα, να βοηθήσει στην εμμηνόπαυση καθώς και στις εξάψεις.
γ) Βελτιώνει τη διάθεση κατά την εμμηνόπαυση
Η μάκα μπορεί να μειώσει το άγχος και τη κατάθλιψη μετά την εμμηνόπαυση, με βάση έρευνα που έγινε το 2008. Στην έρευνα αυτή 14 γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση κατανάλωσαν 3.5 γρ μάκα για 6 εβδομάδες και για τις επόμενες 6 εβδόμαδες πήραν placebo. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η μάκα μείωσε το άγχος και τη κατάθλιψη και αύξησε τη σεξουαλική όρεξη. Παρόμοια έρευνα επαναλήφθηκε μετά από κάποια χρόνια με ίδια αποτελέσματα: η κατανάλωση μάκας για 6 εβδομάδες βοηθά τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση να αντιμετωπίσουν το άγχος και τη κατάθλιψη
δ) Αυξάνει τη δύναμη και την αντοχή στα σπορ
Σε έρευνα που δόθηκε σε ποδηλάτες για 14 μέρες για να μελετηθεί η επίδραση της μάκα σε σπόρ αντοχής, τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντικές βελτιώσεις στο χρόνο επίδοσης στα 40χλμ. Επίσης η μάκα είναι μια πλούσια φυσική πηγή σε στερόλες, μια φυσική εναλλακτική αναβολικών στεροειδών Γι’ αυτό το λόγο η μάκα είναι ιδιαίτερα θελκτική για του μπόντι μπίλντερ που θέλουν να αναπτύξουν όγκο χωρίς τις ανεπιθύμητες τοξικές παρενέργειες. Ίσως τα αποτελέσματα να μην είναι τόσο γρήγορα όσο τα χημικά συμπληρώματα αλλά το σώμα σου θα είναι ευγνώμων. Η μάκα μπορεί επίσης να ρυθμίσει τα επίπεδα ενέργειας, και να μειώσει το στρες στο σώμα ιδίως μετά την εντατική άσκηση με βάρη, και να ρυθμίσει τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα.
Η μάκα πωλείται σε σκόνη σαν συμπλήρωμα στα περισσότερα καταστήματα με βιολογικά προϊόντα. Επειδή έχει πολύ ουδέτερη γεύση μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις παντού χωρίς να τη καταλάβεις στη γεύση. Μπορείς να προσθέτεις μια κουταλιά της σούπας το πρωί στα σμούθις σου (αν και καλό είναι τις πρώτες μέρες να ξεκινήσεις με μια κουταλιά του γλυκού και σταδιακά να αυξήσεις τη ποσότητα). Επίσης μπορείς να δοκιμάσεις να τις βάλεις και σε μπάλες ενέργειας ή και μέσα σε γλυκά.