Μια από τις αρχές που προσπαθώ να εφαρμόζω στη διατροφή μου είναι εποχικότητα: να επιλέγω δηλαδή φρούτα και λαχανικά που παράγονται τη συγκεκριμένη εποχή και κατ’ επέκταση τόπο. Έτσι όπως έχουνε γίνει τα σουπερ μάρκετ μπορεί πλέον να βρεί κανείς στα ράφια τα πάντα 365 μέρες το χρόνο. Και σαν καταναλωτής είναι πολύ εύκολο να ενδώσεις σε αυτές τις ζουμερές φράουλες μέσα στον Ιανουάριο. Υπάρχουν πολλοί λόγοι, όχι μόνο οικονομικοί, για τους οποίους είναι σημαντικό να συμβαδίζει η διατροφή μας με του κύκλους της φύσης: το φαγητό είναι η πιο στενή σύνδεση που έχουμε με τη γή, καθώς μεταμορφωνόμαστε και γινόμαστε αυτό που τρώμε. Μέσα από το εποχικό φαγητό ακολουθούμε τους νόμους της φύσης, δίνοντας στο σώμα μας αύτο που βιολογικά έχει ανάγκη για να εγκλιματιστεί στις αλλαγές των εποχών: τα φρούτα και τα λαχανικά του χειμώνα είναι φυσικά πιο θερμά και προορίζονται για να μας δώσουν πάρα πολλά θρεπτικά στοιχεία. Αντίθετα, το καλοκαίρι το σώμα μας χρειάζεται λιγότερη τροφή και περισσότερη ενυδάτωση και δροσιά, οπότε αντίστοιχες τροφές είναι σε αφθονία. Εξίσου σημαντικός λόγος όμως είναι και η γεύση: όσο κι αν προοδεύσει η επιστήμη δεν υπάρχει περίπτωση το καρπούζι που ωριμάζει φυσικά μέσα στο καλοκαίρι να έχει την ίδια γεύση με το τεχνητό καρπούζι του θερμοκηπίου που θα βρείς στα ράφια του σούπερ το χειμώνα. Όταν ένα προιόν δεν είναι στην εποχή του σίγουρα είναι φορτωμένο με φυτοφάρμακα και συντηρητικά για να ταξιδεύσει από την άλλη άκρη του κόσμου και να εξακολουθεί να φαίνεται φρεσκό και ελκυστικό στα μάτια του καταλωτή. Αυτό φυσικά επηρεάζει και τη διατροφική του αξία μιας και η θρεπτική αξία των φρούτων και των λαχανικών αρχίζει να μειώνεται δραματικά αμέσως μετά τη συγκομιδή: το φρέσκο μπρόκολο για παράδειγμα χάνει έως και το 50% της περιεκτικότητας της βιταμίνης C μέσα σε μια βδομάδα από τη συγκομιδή. Και φυσικά πρέπει να αναλογιστούμε τη περιβαλοντική ζημιά και το αποτύπωμα άνθρακα που αφήνει στο πλανήτη για να συσκευασθεί, διατηρηθεί και μεταφερθεί από την άλλη γωνία της γής. Και το πόσο σημαντικό είναι να στηρίζουμε τους τοπικούς παραγωγούς και την ελληνική οικονομία.
Ίσως τελικά ο ευκολότερος τρόπος για να ψωνίσουμε εποχικά είναι να εγκαταλείψουμε τα σούπερ μάρκετ και να επισκεφτούμε τη τοπική μας μας λαική αγορά ενισχύωντας μικρούς παραγωγούς και μιλώντας απευθείας μαζί τους για το τρόπο καλλιέργειας των προιόντων τους.
Κι αν κι εσείς όπως κι εγώ έχετε γεννηθεί σε πόλη, κι έχετε χάσει την επαφή με το κύκλο της φύσης τότε ελπίζω ο ακόλουθος κατάλαγος με τα Ελληνικά λαχανικά και φρούτα ανά εποχή να σας φανεί χρήσιμος!
Όλες τις εποχές:
Λαχανικά: Καρότα, κρεμμύδια, λεμόνια, μαιντανός, πατάτες, ραπανάκια, ραδίκια, σέλινο, σκόρδο
Φρούτα: Ακτινίδια, μπανάνες
Χειμώνας: Το χειμώνα ευδοκιμούν οι ρίζες , λαχανικά και φρούτα ιδιαιτέρα θρεπτικά, πλούσια σε θερμίδες και βιταμίνη C για να θωρακίσουν το ανοσοποιητικό για το κρύο του χειμώνα.
Λαχανικά: βρούβες, κουνουπίδι, μπρόκολο, κρεμυδάκι φρέσκο, λάχανο, λαχανίδα, μαρούλι, παντζάρι, σπανάκι, κολοκύθες, φινόκιο
Φρούτα: γκρέιπφρουτ, μανταρίνι, πορτοκάλι
Άνοιξη: Το πράσινο τοπίο της άνοιξης αντιστοιχεί με την πληθώρα πρασινάδων που υπάρχουν αυτή την εποχή όπως ρόκα, σέσκουλα, σπανάκι, μαρούλι, φρέσκο μαϊντανό και βασιλικό. Φρούτα και λαχανικά ελαφρυά που ευνοούν την αναγέννηση και βοηθάνε το φυσική απότοξίνωση του σώματος
Λαχανικά: αρακάς, αγγινάρες, βρούβες, κρεμμυδάκι φρέσκο, μανιτάρια, μπρόκολο, πατζάρι, ρόκα, σπανάκι, σέσκουλα, αγγινάρες
Φρούτα: γκρέιπφρουτ, πορτοκάλι
Καλοκαίρι: Τα φρούτα και τα λαχανικά του καλοκαιριού είναι ιδιαίτερα ελαφρυά, δροσιστικά με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό προσφέροντας την ενυδάτωση που θέλει ο οργανισμός μας τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού.
Λαχανικά: Αρακάς, γογγύλια, κολοκυθάκια, ντομάτα, πιπεριές, σπαράγγια, φασολάκια, μελιτζάνες, μπάμιες,
Φρούτα: βερύκοκα, βύσσινα, κυδώνι, καρπούζι, κεράσια, μούσμουλα, νεκταρίνια, πεπόνι, ροδάκινα, φράουλες, σταφύλια, σύκα
Φθινόπωρο: Μεταβατική περίοδος διατηρώντας κάποια καλοκαιρινά φρούτα/ λαχανικά αλλά και κάποια πρωτοεμφανιζόμενα χειμωνιάτικα, το φθινόπωρο ευνοεί τις ζεστές σούπες λαχανικών για θωράκιση του οργανισμού για το χειμώνα που έρχεται.
Λαχανικά: Βρούβες, κουνουπίδι, λαχανάκια βρυξελλών, λάχανο, μανιτάρια, μαρούλι, μελιτζάνες, μπρόκολο, ντομάτα, πιπεριά, γλυκοπατάτες,
Φρούτα: Κάστανα, μήλα, πορτοκάλια, ρόδια, σταφύλια, σύκα, αχλάδια