Τα σταυρανθή, ονομάζονται έτσι γιατί σταυρώνουν τα άνθη τους, ανήκουν στην οικογένεια των κραμβών (brassica) ή των λαχάνων και έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Οι πιο χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της οικογένειας αυτής είναι το κουνουπίδι και το μπρόκολο, ενώ λιγότερο γνωστά σταυρανθή είναι η ρόκα, η λαχανίδα, η ρέβα, το παστινάκι, το πακ τσόι (ένα κινέζικο είδος λάχανου) και τα λαχανάκια βρυξελλών. Η μαγική τους δύναμε κρύβεται στις γλυκοσινολάτες, ένα θειούχο φυτοθρεπτικό στοιχείο, στο οποίο οφείλουν και την απαίσια μυρωδιά τους όταν μαγειρεύονται βραστά. Οι γλυκοσινολάτες δίνουν στα σταυρανθή τις αντιοξειδωτικές τους δράσεις καθώς προστατεύουν από διάφορες ασθένειες. Επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο στο δεύτερο στάδιο αποτοξίνωσης του συκωτιού. Κατά το δεύτερο στάδιο αποτοξίνωσης, το συκώτι μέσα από διάφορες χημικές διεργασίες μετατρέπει τις τοξίνες που κυκλοφορούν μέσα στο σώμα σε λιγότερο βλαβερές έτσι ώστε να μπορέσουν να απομακρυνθούν από το σώμα ακίνδυνα. Γι αυτό τα σταυρανθή έχουν βρεθεί σε διάφορες έρευνες ότι μειώνουν το ρίσκο καρκινογενέσεων. Επίσης έχουν τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα που έχει βρεθεί σε λαχανικά σε βιταμίνες Α, C, K, βιταμίνες που είναι ιδιαίτερα αντιοξειδωτικές, μειώνουν τη φλεγμονή και προστατεύουν τα κύτταρα του σώματος από οξείδωση και εκφυλισμό. Η υψηλή περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων του ζαχάρου στο αίμα και στα προγράμματα απώλειας βάρους. Μόνο 1 κούπα λαχανάκια Βρυξελών περιέχει 4 γρ φυτικών ινών. Μια κούπα βραστό μπρόκολο (ή 300 γρ) περιέχει 10 γρ πρωτείνη, που είναι απαραίτητη για να επιφέρει κορεσμό από ένα γεύμα. Αυτοί είναι λίγοι από τους λόγους που καλό είναι να τρώμε σταυρανθή καθημερινά.
Μερικές ιδέες για να βάλετε τα σταυρανθή πιο συχνά στη διατροφή σας.
- Αντικαταστήστε το ρύζι με ρύζι κουνουπιδιού
- Προσθέστε ωμά φύλλα νεροκάρδαμο, λάχανο ή λαχανίδα στις σαλάτες σας
- Οι σαλάτες coleslaw είναι ένα γευστικό συμπλήρωμα σε όλα τα γεύματα και συνήθως έχουν για βάση το λάχανο.
- Δοκιμάστε ένα πέστο από ρόκα αντί για βασιλικό
- Δοκιμάστε ανθούς μπρόκολου σαν γαρνιτούρα σ όλα σας τα πιάτα. Τα φύλλα του μπρόκολλου έχουν πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση θρεπτικών στοιχείων από το κανονικό μπρόκολο
- Στοχεύστε σε 2-3 μερίδες σταυρανθών τη μέρα για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Για να επωφεληθείτε στο μέγιστο από τις γλυκοσινολάτες καλό είναι τα σταυρανθή
–να τρώγονται ωμά ή στον ατμό, καθώς το βράσιμο για 9-15 λεπτά οδηγεί σε απώλεια της τάξεως 18-95% στη περιεκτικότητα γλυκοσινολάτων. Γενικά οι μέθοδοι μαγειρικής που χρησημοποιουν λιγότερο νερό όπως πχ το άτμισμα για λίγα λεπτά έχει λιγότερες απώλειας. Γι αυτό και το ρύζι κουνουπιδιού είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να φάτε σταυρανθή.
– να είναι ψιλοκομμένα ή να μασώνται καλά καθώς έτσι απελευθερώνεται το ένζυμο μιροσίνη που αυξάνει την απορόφηση των γλυκοσινολάτων.
– αν πάσχετε από θυροειδή είναι καλύτερο να καταναλώνετε τα σταυρανθή βρασμένα και να περιορίσετε τη κατανάλωση τους