Matcha: το σουπερ φουντ των βουδιστων μοναχων

(c) All rights reserved

Μάτσα στα γιαπωνέζικα σημαίνει τσάι σε σκόνη, ότι ακριβώς είναι δηλαδή: η μάτσα είναι υψηλής ποιότητας πράσινο τσάι που μεγαλώνει στη σκιά για να προστατευθεί η χλωροφύλλη της, και συνθλίβεται σε μύλο να να  γίνει μια σμαραγδί πράσινη σκόνη. Αντίθετα με τα άλλα πράσινα τσάγια που πίνεις το νερό που έχει φιλτραριστεί με φύλλα τσαγιού, με τη μάτσα πίνεις ολόκληρο το πράσινο φύλλο γεγονός που πολλαπλασιάζει τη  θρεπτική της αξία. Ως πολύτιμο είδος στην Ιαπωνία η μάτσα είναι ο πρωταγωνιστής στην ιεροτελεστεία του τσαγιού, μια σειρά απο προσεκτικά, σχεδόν χορογραφημένα βήματα που πραγματοποιούνται απο γκέισες και μοναχούς για να προσφέρουν το εκλεκτό φυτό στους καλεσμένους τους. Οι καταβολές της μάτσα ξεκινούν τον 9^ο αιώνα, όπου χρησημοποιούνταν σαν φάρμακο στην ιατρική. Η παραγωγή της όμως άνθισε γύρω στον 12^ο αιώνα όταν οι Βουδιστές μοναχοί  Ζέν ανακάλυψαν τις φοβερές της ιδιότητες στον διαλογισμό. Ιστορικοί επίσης λένε ότι οι σαμουράι έπιναν μάτσα πρίν από κάθε μάχη για να αυξήσουν την ενέργεια τους και την αυτοσυγκέντρωση. Σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει λίγο στη Ιαπωνία και βρίσκεις τη μάτσα παντού: απο σαμπουάν και παγωμένα τσάγια μέχρι και σε σοκολάτες Kit Kat. Κι υπάρχουν αρκετοί και καλοί λόγοι που οι Ιάπωνες αγαπάνε τόσο πόλυ τη μάτσα:

• Η μάτσα είναι ένα οπλοστάσιο αντιοξειδωτικών, προστατεύοντας από καρκίνους και γήρανση: βάσει του δείκτη ORAC (oxygen radical absorbance capacity) που μετρά την απορόφηση των αντιοξειδωτικών από τον οργανισμό η μάτσα έχει 1573 αντιοξειδωτικά, ενώ αμέσως επόμενο έρχεται το γκότζι μπέρι με 253! Η μάτσα έχει 10 φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από το πράσινο τσάι, 15 φορές περισσότερα από τα ρόδια, και 16 φορές περισσότερα απά τα μύρτιλα. Τα αντιοξεδωτικά δένουν στις ελεύθερες ρίζες που κυκλοφορούν στο αίμα μας και προστατεύουν από την γήρανση και το καρκίνο. Πιο συγκεκριμένα η μάτσα έχει μεγάλη συγκεντρωσή κατεχίνης, και ιδίως EGCG που ισοροπούν τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούνται από τη μόλυνση, τις υπεριώδεις ακτίνες και τα χημικά και οδηγούν στην οξείδωση και αλείωση του DNA των κυττάρων. Πολλαπλές έρευνες έχουν δείξει ότι οι πολυφαινόλες που περιέχει η μάτσα εμποδίζουν την ανάπτυξη κακοηθών καρκινικών κυττάρων, επιταχύνουν την απόπτωση και βοηθούν στη πρόληψη καρκίνων του παχέος έντερου και της ουροδόχου κύστης. Επίσης το EGCG ασκεί ανατρεπτική δράση και σταματά την ανάπτυξη όγκων του στήθους και του προστάτη.
• Αποτοξινώνει το σώμα: Η μάτσα έχει άφθονη χλωροφύλλη που βοηθά στην απομάκρυνση των χημικών και βαριών μετάλων από το σώμα.
• Βοηθά φυσικά στην απώλεια βάρους: Η μάτσα τετραπλασιάζει το κάψιμο θερμίδων, αυξάνοντας το κάψιμο λίπους κατά 25% κατά τη διάρκεια της άσκησης. Έρευνα στο American Journal of Clinical Nutrition έδειξα ότι η μάτσα έχει μοναδικές θερμογενικές ιδιότητες που αυξάνουν την οξείδωση του λίπους. Η ίδια έρευνα έδειξε ότι η μάτσα αυξάνει τη θερμογένεση (το ρυθμό που το σώμα σου καίει θερμίδες) από 10% εως 40%. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι μια κούπα μάτσα πρίν από την άσκηση αυξάνει κατά 25% το κάψιμο λίπους. Σε αντίθεση με τα χημικά προιόντα κάψιμου λίπους, η μάτσα αυξάνει φυσικά το μεταβολισμό χωρίς να αυξάνει τη πίεση ή να επιβαρύνει τη καρδιά.
• Δίνει παρατεταμένη ενέργεια για περίπου 6 ώρες: Η μάτσα περιέχει μια πιο υγιεινή μορφή καφείνης, διαφορετική απ’ αυτή που υπάρχει στο καφέ. Η μορφή αυτή καφείνης γνωστη και ως θεοφυλίνη διατηρεί υψηλά τα επίπεδα ενέργειας χωρίς καμία παρενέργεια. Η σταδιακή απελευθέρωση της θεοφυλίνης υποστηρίζει τη λειτουργία των επινεφρίδιων και διατηρεί τις ορμόνες σε ισοροπία. Η ένεργεια από τη μάτσα διατηρείται έως και 6 ώρες, χωρίς καμία νευρικότητα, χωρίς διαταραχές στο στομάχι και χωρις τις απότομες διακυμάνσεις ενέργειας του καφέ.
• Βοηθά στην αυτοσυγκέντρωση και στη χαλάρωση: Η μάτσα πρωτοεμφανίστηκε στην Ιαπωνία όπου βοηθούσε τους μοναχούς να διαλογιστούν. Μετά από πολύ ώρα καθίσματος και διαλογισμού, οι βουδιστές μοναχοί Ζεν πίνανε μάτσα για να διατηρήσουν την εγρήγορση και συγκέντρωση, παράλληλα με τη χαλάρωση. Η μάτσα είναι πλούσια πηγή σε Θιανίνη L (L –Theanine) , ένα σπάνιο αμινοξύ που επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου προωθώντας μια κατάσταση ευεξίας, εγρήγορσης και χαλάρωσης. Το συστατικό αυτό βρίσκεται σε όλα τα τσάγια, αλλά η μάτσα έχει 5 φορές περισσότερη Θιανίνη L απ’ ότι το μάυρο και το πράσινο τσάι. Το αμινοξύ αυτό ουσιαστικά απομακρύνει όλες τις δυσάρεστες ενέργειας της καφείνης που βρίσκεται στο πράσινο τσάι. Ο λόγος που συμβαίνει αύτο είναι γιατί Θιανίνη L αυξάνει τα εγκεφαλικά κύματα άλφα, που συνδέονται με χαλάρωση και δημιουργούν ένα άισθημα νοητικής διαύγειας, με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν και οι τεχνικές της γιόγκας. Επίσης άλλη έρευνα έδειξε οτι η Θιανίνη L που υπάρχει στη μάτσα έχει αντι-στρεσογόνες ιδιότητες, βοηθώντας στη μείωση του φυσιολογικού και ψυχολογικού άγχους μειώνοντας τη νευρική διέγερση.
• Προστασία από μολύνσεις: το στοιχείο EGCG που περιέχει η μάτσα δρά ενάντια σε διάφορες βακτηριδιακές, ιογενείς και μυκητιασικές μολύνσεις. Έρευνα έδειξε ότι το EGCG προσάπτεται στη μεμβράνη των παρασίτων και ασκεί ανασταλτική δράση στην ανάπτυξη διαφόρων παθογόνων όπως ο ιός της γρίπης (influenza A), η ηπατίτιδα Β και C, ο ιός του έρπητα, ο σταφυλόκοκος και η Candida albicans.

Ελπίζω οι παραπάνω λόγοι να σε έπεισαν να βάλεις λίγη περισσότερη μάτσα στη διατροφή σου. Μπορείς να τη προσθέσεις στα σμούθι σου, να φτιάξεις καφέ, δροσιστικές λεμονάδες, παγωτό ή ακόμα και σοκολάτα. θα τη βρείς σε διάφορα καταστήματα βιολογικών προιόντων ή φαρμακεία.  Ίσως σου φανεί λίγο ακριβή η τιμή της αλλά η ποσότητα που βάζεις είναι ελάχιστη οπότε θα σου κρατήσει για πολύ καιρό! Η καλή μάτσα είναι Ceremonial quality (αυτή δηλαδή που χρησημοποιούν στην ιερετοτελεστεία του τσαγιού). Προσωπικά προτιμώ τη Matcha Ninja που είναι βιολογικής καλλιέργειας και λιγότερη πικρή από τις άλλες, αλλά όποια βιολογική ceremonial matcha  κι αν πάρεις κάποια θα είσαι μια χαρα!

(c) All rights reserved